Bavishi Fertility Institute

अंड्यांची कमी संख्या / कमकुवत डिंबग्रंथी साठा

डिंबग्रंथी साठा अंडाशयात उपलब्ध असलेल्या अंड्यांची संख्या दर्शवतो.

तुमच्या वयाच्या तुलनेने तुमच्या अंड्यांची संख्या अपेक्षेपेक्षा कमी असेल, तर त्यास अंड्यांची संख्या कमी भरणे किंवा डिंबग्रंथी साठ्याचे प्रमाण कमी होणे म्हणतात.

याला कारणीभूत असणारी नेमकी घटना माहिती करता येत नाही; तरीही, आम्ही अनुभवले आहे के आमच्या क्लिनिकमध्ये सुमारे 25% रुग्ण प्रजनन क्षमतेचे उपचार घेतात.

जर तुमचा डिंबग्रंथी साठा कमी झाला असेल, तर हा साठा कमी होण्याचा दर काय आहे, हे माहित करण्यासाठी कोणतीही चाचणी उपलब्ध नाही. सोप्या शब्दांत, आम्ही हे सांगू शकत नाही, की तुमची गर्भधारणेची शक्यता किती वेगाने कमी होत होईल.

सामान्यत:  गर्भधारणेचे नियोजन लांबणीवर न टाकण्याचा सल्ला दिला जातो. जर तुम्ही आधीच गर्भधारणेशी संबंधित अडचणीचा सामना करत असाल, तर अशावेळी गर्भधारणेसाठी लवकरात लवकर उपचार निवडणे कधीही चांगले.

अंड्यांची संख्या कशी ठरविली/निश्चित केली जाते

महिलांमध्ये अंड्यांची एकूण संख्या जन्माच्या वेळीच निश्चित केली जाते. हे ऊसाइट्स निलंबित अवस्थेत असतात. पुनरुत्पादक वर्षांमध्ये त्यांचा विकास होऊ लागतो आणि अंडींची एकूण संख्या हळूहळू कमी होते. कमी संख्येमुळे जन्माच्या वेळी कमी असू शकतात किंवा जलद गतीने कमी होऊ शकतात.

अमेरिकन कॉलेज ऑफ ऑब्स्टेट्रिशियन्स अँड गायनॉकॉलॉजिस्ट असे सुचविते, की तुमच्या वयानुसार अंड्यांची सरासरी संख्या असावी :

  • गर्भवहनाच्या 20 आठवड्यांपर्यंत: 60 ते 70 लाख ऊसाइट्स
  • जन्माच्या वेळी : 1 ते 2 दशलक्ष ऊसाइट्स 
  • युवावस्था : 300,000 ते 500,000 ऊसाइट्स 
  • 37 वर्षांच्या जवळपास: अंदाजे 25,000 ऊसाइट्स
  • 51 वर्षांच्या जवळपास: अंदाजे 1,000 ऊसाइट्स

डिंबग्रंथी साठ्यासाठी चाचण्या

स्त्रीचे वय, एन्ट्रल फोलिकल्सचे सोनोग्राफिक मापन आणि एएमएच रक्त चाचणीद्वारे डिंबग्रंथी साठा निश्चित केला जातो.

डिंबग्रंथी साठा निर्धारित करण्यासाठी एफएसएच रक्त चाचणी देखील वापरली जाते. तथापि, डिंबग्रंथीतील अंडी कमी होण्याच्या उशिराच्या टप्प्यावर एफएसएच अधिक सक्रीय होते.

एएमएच हे एक संप्रेरक आहे, जे विकसित होणाऱ्या फॉलीकल्स द्वारे स्त्रवले जाते. फॉलीकल्स  म्हणजे अपरिपक्व अंड्यांच्या पिशव्या होत.

जेव्हा डिंबग्रंथीचा साठा संपतो, तेव्हा वयानुसार अँटी-मुलेरियन हार्मोनही (एएमएच) नैसर्गिकरित्या कमी होते; अशा महिलांमध्ये एएमएचची पातळी कमी असते. जेव्हा एएमएचचे प्रमाण 3 नॅनोग्राम/मिलीच्या (21.98 पिमोल/ली ) वर असते, तेव्हा  ते “समाधानकारक” मानले जाते. फक्त कमी एएमएच हेच वंध्यत्वाचे कारण नसते, तर ते कमी झालेल्या अंड्याच्या साठ्याला दर्शवते. ते अधिक प्रमाण आणि कमी गुणवत्तेच्या परिस्थितीला  सूचित करते. जेव्हा अंडाशयामध्ये विकसित होणाऱ्या अंडपेशी कमी असतात, तेव्हा परिपक्व आणि निरोगी अंडी उत्सर्जित होण्याची व फलन होण्याची  शक्यता कमी होते.

FOGSI training module

डिंबग्रंथी साठा कशामुळे कमी होतो?

वय

महिलांमध्ये वयाच्या 30 च्या दशकाअखेरीस डिंबग्रंथीचा साठ्याचे प्रमाण कमी होण्यास सुरुवात होते आणि 40 च्या दशकात ते कमी होते.

कमी एएमएचसाठी नेहमी वयच कारणीभूत घटक नसते. काही महिलांमध्ये एएमएचची पातळी वयाच्या विशीत किंवा तिशीच्या सुरुवातीच्या काळातही कमी होते. हे यामुळे होऊ शकते :

  • एंडोमेट्रिओसिस आणि त्याची शस्त्रक्रिया
  • दीर्घकाळापासून असलेले पेल्व्हिक संसर्ग
  • अनुवांशिक घटक, जसे नाजूक एक्स प्रीम्युटेशन 
  • सिस्ट्स, टेराटोमा इत्यादी काढून टाकण्यासाठी अंडाशयावरील शस्त्रक्रिया.
  • अस्वस्थ जीवनशैली : ताण, लठ्ठपणा, एनोरेक्सिया, तंबाखू सेवन .
  • पर्यावरण प्रदूषण
  • केमोथेरपी, रेडिओथेरपी
  • स्वयंप्रतिकार शक्तीतील विकृती

तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांचे रजोनिवृत्तीचे वय शोधणे महत्वाचे आहे, कारण बर्‍याचदा तुमच्या स्वत: च्या प्रजनन क्षमतेत घट होण्याचे मुख्य कारण तेच असते.

अंडी कमी प्रमाणात असण्याची/ डिंबग्रंथी साठा कमी असण्याची लक्षणे कोणती?

कमी झालेल्या डिंबग्रंथी साठ्याच्या प्रगत टप्प्यावर तुम्हाला अनियमित मासिक पाळीचा अनुभव येऊ शकतो.

सुरुवातीच्या लक्षणांपैकी एक म्हणजे मासिक पाळीचा कालावधी कमी होणे.

तरीपण, बर्‍याच रुग्णांमध्ये कोणतीही स्पष्ट लक्षणे नसतात.

उपचार

डिंबग्रंथी साठ्याच्या कमतरतेला भ्रुण काढण्यासाठी अनेक सप्लिमेंट्स आणि औषधे उपलब्ध आहेत. परंतु, त्यांचा अपेक्षित असा फायदा होत नाही.

जितक्या लवकर शक्य असेल, तितक्या लवकर  प्रजनन क्षमतेच्या  उपचाराची आम्ही शिफारस करतो.

जर माझे एएमएच/ डिंबग्रंथी साठा अतिशय कमी असेल, तर काय करावे?

Pre-Implantation Genetic Testing

अत्यंत कमी डिंबग्रंथी साठा असणाऱ्या रूग्णांसाठी दात्याची अंडी वापरणे हा एक अतिशय प्रभावी पर्याय आहे. अधिक वाचा

तुम्हाला तुमच्या स्वत: च्या अंड्यांसह गर्भधारणेचे नियोजन करवून देण्यासाठी बाविशी फर्टिलिटी इन्स्टिट्यूट शक्य तेवढे प्रयत्न करते..

डिंबग्रंथी पुनरुज्जीवन उपचार अंड्यांची संख्या वाढविण्यात मदत करू शकते. या उपचारामध्ये पोषक द्रव्यांनी समृद्ध असलेल्या प्लेटलेटयुक्त प्लाझ्माचे अंडाशयात इंजेक्शन केले जाते आणि सानुकूलित औषधे आणि पूरक औषधांचा यामध्ये समावेश असतो. अधिक वाचा

दुहेरी उत्तेजनडुओस्टीम

अंड्यांची संख्या आणि गुणवत्ता वाढविण्यासाठी डुओस्टीम हा एक सुधारित आयव्हीएफ प्रोटोकॉल आहे. जलद उपचारासाठी एका मासिक पाळीत आयव्हीएफच्या २ सायकल्स पूर्ण केल्या जातात. या दोन आयव्हीएफ सायकल्समधील भ्रुण गोठलेले जातात. गोठवलेल्या भ्रुणांना नंतरच्या सायकलमध्ये इष्टतम गर्भाशय अवस्थेत हस्तांतरित केले जाते. प्रथम आयव्हीएफ सायकल मानक आयव्हीएफनुसार केली जाते. अंडी पुनर्प्राप्तीच्या 3 ते 5 दिवसांनंतर दुसरे उत्तेजन सुरू होते. हे दुसरे बहुतेक आयव्हीएफ सायकल्सप्रमाणे उत्तेजन पीरियड्स सुरु झाल्यानंतर लगेच न देता, सायकलच्या मध्यात सुरू केले जाते. काही अभ्यास असे दर्शवतात, की दुसरे उत्तेजनात अधिक प्रमाणात चांगल्या प्रतीची अंडी मिळतात.

 जर तुमची एएमएच पातळी खूपच कमी असेल, तर तुम्ही पारंपारिक आयव्हीएफमध्ये आवश्यक असलेल्य औषधींना असमाधानकारक प्रतिसाद देत असता. परंतु, कमी डिंबग्रंथी साठ्यासाठी नैसर्गिक आयव्हीएफ आणि सुधारित नैसर्गिक आयव्हीएफ अधिक योग्य उपचार ठरू शकतात.

बाविशी प्रजनन संस्थेमध्ये आम्ही 45 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या प्रत्येक महिलेला तिचे स्वतःचे स्त्रीबीज उत्सर्जित होत असतानाच स्वत:च्या अंड्यांद्वारे गर्भधारणा करण्याचा पर्याय देतो. हताश होऊन गर्भधारणेच्या निर्णयापासून माघार घेतलेल्या बर्याच स्त्रियांना विविध पर्याय उपलब्ध करवून त्यांना आई होण्याची संधी आम्ही दिली आहे.

बीएफआयचे फायदे

जेव्हाही शक्य असेल, तेव्हा आम्ही तुमच्या स्वत:ची अंडी वापरण्याच्या इच्छेचा आदर करतो. यथार्थवादी यशाची शक्यतेची चर्चा केली जाते आणि खर्चलाभाच्या प्रमाणाबद्दल समुपदेशनही केले जाते. आम्ही डिंबग्रंथीचे कार्य वाढविण्यासाठी डिंबग्रंथी पुनरुज्जीवन आणि वैद्यकीय उपचार दिले जातात. आम्ही वैयक्तिकृत गरजेनुसार उपचाराचे प्रोटोकॉल अत्यंत अनुकूल करतो. जास्तीत जास्त ऊसाइट्स पुनर्प्राप्त करण्यासाठी आम्ही फॉलिकल फ्लशसह डबल लुमेन सुईयुक्त अतिशय परिष्कृत ओव्हम पिकअपचा वापर करतो. आमचे अत्यंत कुशल भ्रूणशास्त्रज्ञ आणि अद्ययावत आयव्हीएफ लॅब सेटअप यांमुळे आम्हाला प्रत्येक मौल्यवान अंड्याची काळजी घेण्यास मदत होते. शून्य त्रुटीसह भ्रूण हस्तांतरण, योग्य पोस्ट ईटी समर्थन आणि बऱ्याच काही गोष्टी आम्हाला कमी किंवा फार कमी एएमएच असूनही सर्वाधिक यश मिळवण्यात मदत करतात.

आमचे स्थान